9 Kasım 2025 Pazar

ÜSTÜNKÖRÜ - 7




Barın kapısından içeri girdi. Belli belirsiz caz müziği çalıyordu. Saçları kıvır kıvır genç içerden getirdiği temiz bardakları yerlerine koyarken göz ucuyla ona baktı, selâm verip bir şey ister mi diye sordu. Taburenin kenarına ayağını koyarak, kendini yukarı çekip, oturdu. "Bir filtre kahve alayım lütfen" dedi. Kahvenin kokusu, dumanından önce geldi, büyük bir yudum aldı.

Buraya gelerek büyük risk almıştı. Tedaviler, terapiler, ilaçlarla devam ettiği bir dönemin içindeyken, birden kendini ateşin ortasına atması gerektiğini düşünüp buraya gelmişti. Alkolden uzak durması gerekiyordu, biliyordu ama kendince alkole yakın olarak, uzak durmayı denemek onun fıtratına daha uygun geliyordu. Mekanın her yerine sinmiş alkol kokusunu, kahvenin dumanına sararak içine çekiyorken, nefsine işkence ve terbiyeyi aynı anda öğretiyordu.




{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-




not: görsel, freepik.com​' dan alıntıdır.





7 Kasım 2025 Cuma

BİR KELİME = BUKAĞI




Bukağı : 1. (isim, eskimiş) Ağır cezalıların ayaklarına takılıp ucuna pranga bağlanan demir halka.

      "Bukağılı Baba'nın başı ucunda düşman zindanında taşıdığı bukağılar vardı." - Yahya Kemal Beyatlı

2. (isim, eskimiş) ► Köstek.


Birleşik Fiil olarak kullanımı :

Bukağı Vurmak : Bukağı takmak.

      "Sonra hayvanın karnı altından bukağı vurup boğazına ip takarak esir edip yedeğe aldılar." - Ebubekir Subaşı


* * * * *

Kelime Kökeni :

Eski Türkçe bukaġu “hayvanlara vurulan köstek, pranga” sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Türkçe buka “boğa” sözcüğünden Eski Türkçe +AgU ekiyle türetilmiştir.

Tespit edilen en eski Türkçe kaynak :

Eski Türkçe: [Kaşgarî, Divan-i Lugati't-Türk, 1073]
bukaġu [[hırsızlara vurulan pranga]]




{ಠ,ಠ}
|)__) 
-”-”-




not: görsel, internetten alıntıdır.




4 Kasım 2025 Salı

BİR KELİME = MİHNET




Mihnet : (isim, Arapça) ► Sıkıntı.

"Her mihnet kabulüm yeter ki / Gün eksilmesin penceremden" - Cahit Sıtkı Tarancı


Birleşik Fiil olarak kullanımı :

Mihnet çekmek : Sıkıntılı bir duruma katlanmak, sıkıntı çekmek.

* * * * *

Kelime Kökeni :

Arapça mḥn kökünden gelen miḥna(t)  “zorluk, zahmet, sınav” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Arapça maḥana “sınadı, imtihan etti” fiilinin fiˁla(t) vezninde ism-i merresidir. 
(NOT: Arapça fiil Aramice-Süryanice ve İbranice maḥneh מַחְנֶה “İsrailoğullarının çölde kırk yıl çektiği çile” sözcüğü ile eş kökenlidir.)
İmtihan kelimesi de aynı kökten gelmektedir.


Tespit edilen en eski Türkçe kaynak :

[Kutadgu Bilig, 1069]
balā miḥnat emgek [bela, zahmet, zorluk]

[Aşık Paşa, Garib-name, 1330]
ikilik miḥnet-dürür bellü bilüŋ




Kelime,  blogger Arzu Sarıyer tarafından önerilmiştir. Yayına katkılarından dolayı teşekkürler.




{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-




not: görsel, internetten alıntıdır.