Afaki : (Arapça) 1. (sıfat) Gereksiz, önemsiz (söz).
"Biraz afaki sohbetten sonra oradan kalktık." - Ahmet Rasim
2. (sıfat) Bir kaynağa dayanmayan, hayalî olan.
* * * * *
Kelime Kökeni :
Arapça fḳ kökünden gelen āfāḳ "1. ufuklar, evren, dünya, 2. felsefede enfüs zıddı, dış dünya, objektif alem" sözcüğünden +ī ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Arapça ufḳ “ufuk” sözcüğünün afˁāl vezninde çoğuludur.
Benzer sözcük afak.
Tespit edilen en eski Türkçe kaynak :
[Aşık Paşa, Garib-name, 1330]
pes ne kim āfāḳ içinde yazludur / cümle bu nefsüŋ içinde gizlidür
[III. Murad, Kitâbü'l-Menâmât, 1590]
cemˁi meşāyiχuŋ ḳavli [tüm şeyhlerin sözü] gāh āfāḳī [objektif] gāh enfüsīdür [sübjektif]
Yeni Osmanlıca: afaki [Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki, 1900]
āfāḳī: Havai, lüzumsuz ve ehemmiyetsiz söz. (Arabca āfāḳ ism-i cemˁine yayı nisbet ilhakıyla teşkil edilmiş galat tabirdir.)
{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-
not: gif, giphy.com' dan alıntıdır.
.gif)
Spama düşen yorumlar denetimden geçerek yayınlanacaktır.















Merhabalar.
YanıtlaSil"Afaki" kelimesiyle ilgili hazırladığınız paylaşımı okudum ve inceledim. Emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim. Afaki kelimesi ile ilgili Türk Hukuk Sitesinde okuduğum bir makalede : "... bugün hala kullanımda olan afaki kelimesini kullananların, bunun Türkçe karşılığının nesnel, batıdan gelen karşılığının ise objektif olduğunun farkındalar mı?.." şeklinde bir soru yöneltildiğini görmem üzerine, bu kelimeyle ilgili ilerleyen günlerde eğer zaman bulabilirsem biraz daha derinlemesine bir araştırma yapmak istiyorum.
Selam ve saygılarımla.
Recep Bey hoş geldiniz,
SilHukuk sitesinde okuduğunuz ve burada paylaştığınız cümle benim kafamı karıştırdı doğrusu. Bununla ilgili açıklama nasıl olabilir merakla bekleyeceğim sizin aktarımınızı. Zira TDK sözlükte nesnel ve objektif kelimelerinin açıklamalarını inceledim, orda afaki ile ilgili her hangi bir bağlantı göremedim, o yüzden meraktayım.
Çok teşekkür ederim yorumunuz ve ziyaretinize.
Saygılarımla,
Merhabalar Momentos.
SilSöz konusu makale biraz uzunca, yani kısa bir yorum marifetiyle burada özetlenecek gibi değil. Bu nedenle size bu sitenin ve makalenin yer aldığı sayfasının link adresini veriyorum. Belki siz de bir göz atarsınız. https://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=7389
Selam ve saygılarımla.
Recep Bey, gönderdiğiniz linkten yazıyı okudum. Yazının sondan üçüncü paragrafında da belirtildiği gibi sözlüklerde, kelimelerin eski ve yeni hali ve bağlantıları verilmediğinden bahsediliyor ve eksikliğin burdan kaynaklandığını belirtiyor.
SilÇok teşekkür ederim ilginiz ve çabanız için. :A
Saygılar,
Böyle eski kelimeleri cümle içinde kullanmayı çok seviyorum. Sayenizde öğrenmiş oluyoruz teşekkür ederiz. 🩷
YanıtlaSilCanım Eylül Su,
SilYorumun ve ziyaretin için çok teşekkür ederim :) <3
Eğer Nişanyan sözlüğüne bakarsanız orada "objektif" anlamının da verildiğini göreceksiniz. Ama sanırım günümüzde daha çok sizin verdiğiniz anlamla kullanılıyor.
YanıtlaSilBir küçük not: Daha önceki kelimelerin birinde buna değinmiştim, tekrar olacak. Kelimenin kökü "fk" değil "ʿfk" şeklindedir. Yani ع harfi için ters kesme işareti kullanılır. Bu işareti yazmazsanız asıl kökü kaybedersiniz. 🙃
Bir Edip merhaba,
SilAslında Nişanyan sözlükten ˀfḳ şekliyle kopyalamıştım, bir hata olmuş ve kesme işareti çıkmamış demek, k harfinin aktındaki noktanın da bir etkisi var sanırım ki o kalmış neyse. :(
Nişanyan sözlükten bakıp buraya eklediğim "kelime kökü" bölümünde cümlede -objektif- açıklaması geçiyor ama dikkate almayıp, objektif kelimesini açıp afaki ile ilgili bir satır aradım.
Kopyalarken biraz daha dikkat etmem gerek :T
Çok teşekkür ederim yorumunuz ve katkınız için. :A
Momentoscum, afaki kelimesi benim çevremde sık sık kullanılan bir kelime ama genelde "olağandışı / beklenmedik" anlamında kullanılıyor. Misal: "Çok afaki bir durum olur; o zaman tabi ki inisiyatif kullanılır, anlayış gösterilir." gibi... Gereksiz manasında kullanıldığına hiç denk gelmedim. Bana denk gelen kullanımı zaman içinde TDK'da yer alan anlamından tamamen kopmuş demek ki. İlginçmiş :)
YanıtlaSilKuyruksuzKedim merhaba,
SilBence, cümlelerini Farsça/Arapça kelime kullanmak uğruna yanlış bir kelime kullanıyorlar. Bu kelimeyi 14-15 yaşlarımdan beri bu anlamıyla bilirim ki, hep aynı anlamdadır. Bazen oluyor böyle şeyler :)
Arada afaki konuşmalar da yapmak gerekir. Kafamız dağılsın Momentos :)
YanıtlaSilYaşamdan Yazılar,
SilDoğru söylüyorsun, yoksa beynimiz yanacak. 👍😊