21 Ekim 2025 Salı

BİR KELİME = ÜSTÜNKÖRÜ




Üstünkörü : 

1. (sıfat) İnceliklerine inmeden, özen göstermeden; gelişigüzel, baştan savma, yalan yanlış.

"Derken zaman geçti; üstünkörü, derme çatma şeylere alıştık." - Behçet Necatigil

2. (zarf - üstü'nkörü) İnceliklerine inmeden, özen göstermeden; gelişigüzel, şöyle bir, baştan savma, eğreti, öylesine, üstten, yalandan, yalap şalap, yalapşap, yarım yamalak.

"Fakat bu işi bilinçli olarak üstünkörü yapmış, yaraların tam kapanmamasına dikkat etmişti." - İhsan Oktay Anar

* * * * *

Kelime Kökeni : Üstün

Eski Türkçe üstün “üstte, üste (zarf)” sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Türkçe üst sözcüğünden Eski Türkçe +(I)n ekiyle türetilmiştir.

{Ek açıklama : Eski Türkçe zarf anlamıyla yaygın olan sözcük, Türkiye Türkçesi bir süre kaybolduktan sonra geç dönemde sıfat anlamıyla yeniden belirir.}

Benzer sözcükler : üstünkörü, üstünlük

Tespit edilen en eski Türkçe kaynak :

Eski Türkçe: “üstte (zarf)” [Türkische Turfantexte 1-9, 1000 yılından önce]
üstün teŋri yéri altın tamu yéri

Eski Türkçe: [Kutadgu Bilig, 1069]
"ne astın ne üstün ne otru orun" 
[ne altta, ne üstte, ne ortada yeri]

Türkiye Türkçesi: “üstte olan (sıfat)” [Ahmed Vefik Paşa, Lehce-i Osmani, 1876]
üstün: Fetha [Arap yazısında üste yazılan hareke]. Galip, faik, mutlaka üst olan. 
Üstün gelmek, üstün körü.





{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-




not: gif, tenor.com' dan alıntıdır.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-