BİR KELİME = İLLET

İllet : (Arapça) 1. (isim) ► Hastalık.

"Ben şarlatan değilim, oğlum. Bu illetin devası bendedir." - Peyami Safa

2. (isim, mecaz) Hastalık derecesine varan alışkanlık.

"Ya sayfa sayfa mektup yazmak illetine tutulmuş olanlara ne diyeyim?" - Hüseyin Cahit Yalçın

3. (isim) ► Bozukluk.

"Bu radyonun bir illeti var."

4. (sıfat, teklifsiz konuşmada) Kızdıran, sinirlendiren (şey veya kimse).

5. (isim, eskimiş, felsefe) ► Neden.

* * * * *

Birleşik Fiil - Kalıp Söz olarak kullanımı :

(Birini) İllet etmek : 1. Sakatlamak. 2. Sinirlendirmek, kızdırmak.

İllet olmak : Çok sinirlenmek, çok kızmak.

"Batı taklitçiliği de illet olduğu sorunlardan biri idi." - Haldun Taner

* * * * *

Birleşik Kelime olarak kullanımı :

Köstebek illeti : (isim) Atların ensesinde oluşan hücre dokusu iltihabı.

* * * * *

Kelime Kökeni :

Arapça ˁll kökünden gelen ˁilla(t) عِلّة “1. hastalık, 2. arız olan şey, arıza, bir varlığı doğal rotasından saptıran şey” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Arapça ˁalla عَلَّ “bozuldu, saptı, hasta oldu” fiilinin fiˁla(t) vezninde ism-i merresidir.

Ek açıklama : Aristo felsefesinde accident (συμβεβηκός) kavramının Arabi karşılığıdır.

Benzer sözcükler : illetli

Tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler :

[Aşık Paşa, Garib-name, 1330]

bu χalḳ oldı ˁılletden berī [hastalıktan kurtuldu]

{ಠ,ಠ}

 |)__) 

-”-”-

not: - blog bir süre yorumlara kapalıdır.

       - gif, pinterest' ten alıntıdır.